គេហទំព័រ សង្ខេប

របាយការណ៍បឋមបានបង្ហាញថា ការរញ្ជួយដីនេះបានបំផ្លាញអគារជាច្រើន រួមទាំងសំណង់សំខាន់ៗនៅក្នុងទីក្រុងម៉ាន់ដាឡេ និងរដ្ឋធានីណៃពិដោ (Naypyidaw)។ ស្ពាន ផ្លូវថ្នល់ និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធជាច្រើនទៀតក៏រងការខូចខាតផងដែរ។ រដ្ឋាភិបាលយោធាមីយ៉ាន់ម៉ាបានប្រកាសអាសន្ន និងធ្វើការអំពាវនាវជាបន្ទាន់ដល់អន្តរជាតិឱ្យជួយផ្តល់ជំនួយមនុស្សធម៌ ដែលជាការស្នើសុំដ៏កម្រមួយពីរបបនេះ។  

ក្រុមជួយសង្គ្រោះកំពុងធ្វើការយ៉ាងសកម្មដើម្បីស្វែងរកអ្នកនៅរស់រានមានជីវិតដែលជាប់នៅក្រោមគំនរបាក់បែក ប៉ុន្តែការងារនេះជួបការលំបាកដោយសារខ្វះឧបករណ៍ និងការដាច់ខ្សែទំនាក់ទំនង។ លោក មីន អោង ឡាំង (Min Aung Hlaing) មេដឹកនាំរបបយោធា បានព្រមានថា ចំនួនអ្នកស្លាប់នឹងអាចកើនឡើងបន្ថែមទៀត ខណៈការវាយតម្លៃពេញលេញនៃគ្រោះមហន្តរាយនេះនៅមិនទាន់ច្បាស់លាស់។  

គួរបញ្ជាក់ថា ការរញ្ជួយដីនេះក៏បានបង្កផលប៉ះពាល់ដល់ប្រទេសជិតខាងដូចជា ថៃ ដែលមានអគារខ្ពស់មួយកំពុងសាងសង់នៅទីក្រុងបាងកកបានដួលរលំ បណ្តាលឱ្យមនុស្សយ៉ាងហោច ១០នាក់ស្លាប់ និងជាច្រើននាក់ទៀតបាត់ខ្លួន។ សហគមន៍អន្តរជាតិកំពុងតាមដានស្ថានការណ៍យ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់ និងរៀបចំផ្តល់ជំនួយដល់តំបន់រងគ្រោះ។  

កាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៥ អគារកំពុងសាងសង់មួយកន្លែងនៅប្រទេសថៃ បានបាក់ដួលរលំដោយសារការរញ្ជួយដី។ យោងតាមការចុះផ្សាយរបស់មជ្ឈមណ្ឌលសម្ព័ន្ធភាពការងារ និងសិទ្ធិមនុស្ស (សង់ត្រាល់) អគារនេះអាចមានពលករ និងកម្មករខ្មែរក្នុងចំណោមអ្នករងគ្រោះផងដែរ។

អគារដែលបានរលំមានកម្ពស់៣០ជាន់ ហើយកំពុងស្ថិតក្នុងដំណើរការសាងសង់។ តាមព័ត៌មានដំបូង មានពលករសរុប៣១៧នាក់ដែលកំពុងធ្វើការនៅទីនោះ ក្នុងនោះមាន៨០នាក់ដែលទាក់ទងមិនបាន ហើយអាចស្ថិតក្នុងស្ថានភាពគ្រោះថ្នាក់។

ក្រុមការងារសង់ត្រាល់ប្រចាំប្រទេសថៃកំពុងស្រាវជ្រាវ និងតាមដានព័ត៌មានបន្ថែមទៀត ជាពិសេសទាក់ទងនឹងពលករខ្មែរដែលអាចស្ថិតក្នុងអគារដែលបានខូចខាតនេះ។

ការវាយប្រហារដោយព្យុះសង្ឃរាកង្រីដ៏ខ្លាំងក្លានៅតៃវ៉ាន់

នៅថ្ងៃទី ៣១ ខែតុលា ឆ្នាំ ២០២៤ កោះតៃវ៉ាន់បានរងការវាយប្រហារដោយព្យុះសង្ឃរាកង្រីដ៏ខ្លាំងដែលមានល្បឿនខ្យល់លើសពី ២៣៤ គីឡូម៉ែត្រក្នុងមួយម៉ោង។ ព្យុះនេះបានបង្កឲ្យមានការបារម្ភខ្លាំងចំពោះសុវត្ថិភាពនិងប្រជាជននៅតៃវ៉ាន់ ហើយបានបង្កឲ្យមានការខូចខាតដល់អគារនិងប្រព័ន្ធស៊ីវិល។

ព្យុះបានចាប់ផ្តើមនៅតំបន់សមុទ្រប៉ាស៊ីហ្វិក ហើយបានកើនឡើងក្លាយជាព្យុះដ៏ខ្លាំងមួយដែលបានឆ្លងកាត់តៃវ៉ាន់។ ព្យុះបានបង្កឲ្យមានភ្លៀងធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំង និងខ្យល់កន្ត្រាក់ដែលបានបំផ្លាញផ្លូវថ្នល់ និងបណ្តាញអគ្គិសនី។ ការព្យាបាលបន្ទាន់និងការជួយសង្គ្រោះបានចាប់ផ្តើមភ្លាមៗ ហើយក្រុមការងារសង្គ្រោះបានប្រើប្រាស់ធនធានទាំងអស់ដើម្បីជួយដល់ប្រជាជនដែលរងគ្រោះ។

ការព្យាបាលបន្ទាន់និងការស្តារឡើងវិញបានក្លាយជាអាទិភាពដំបូងសម្រាប់រដ្ឋាភិបាលតៃវ៉ាន់ ហើយការគាំទ្រអន្តរជាតិក៏បានចូលមកដល់ផងដែរ។ ការព្យាបាលបន្ទាន់នេះបានបង្ហាញពីភាពរួមរស់នៃសហគមន៍អន្តរជាតិក្នុងការជួយដល់ប្រជាជនដែលរងគ្រោះដោយធម្មជាតិ។

ការព្យាបាលបន្ទាន់និងការស្តារឡើងវិញគឺជាការងារដ៏ធំមួយដែលនឹងត្រូវបន្តរយៈពេលយូរ ហើយរដ្ឋាភិបាលនិងអង្គការជំនួយបានស្នើសុំការគាំទ្រពីសហគមន៍អន្តរជាតិ។ ការគាំទ្រនេះមិនត្រឹមតែជាធនធានសម្រាប់ការស្តារឡើងវិញប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែក៏ជាការអប់រំផងដែរដើម្បីការពារនិងបង្ការពីគ្រោះធម្មជាតិដ៏ធំបែបនេះនៅអនាគត។

ការវាយប្រហាររបស់អ៊ីស្រាអែលលើសាលារៀនក្នុងតំបន់ហ្កាហ្សាសម្លាប់មនុស្សយ៉ាងហោច ២២នាក់។ ការិយាល័យសារព័ត៌មានរដ្ឋាភិបាលគ្រប់គ្រងដោយក្រុមហាម៉ាស់ និយាយថា កុមារ ១៣នាក់ រួមទាំងទារកអាយុ ៣ខែ និងស្រ្តី ៦នាក់ ស្ថិតនៅក្នុងចំណោមអ្នកស្លាប់

ការវាយប្រហារដ៏អាក្រក់នៅលើសាលារៀនក្នុងតំបន់ហ្កាហ្សាដែលបានធ្វើឡើងដោយកងទ័ពអ៊ីស្រាអែលបានបណ្តាលឱ្យមានការស្លាប់យ៉ាងហោចណាស់ ២២នាក់ ដែលភាគច្រើនជាស្ត្រីនិងកុមារ។ ការវាយប្រហារនេះបានកើតឡើងនៅថ្ងៃសៅរ៍ និងបានបង្ករការរិះគន់យ៉ាងខ្លាំងពីសហគមន៍អន្តរជាតិ។ ការវាយប្រហារនេះបានកើតឡើងនៅសាលារៀនដែលបានប្រើជាជំរកសម្រាប់ប្រជាជនដែលបានផ្ទេរទីតាំងក្នុងពេលមានសង្គ្រាម។ ក្រុមហាម៉ាស់បានប្រកាសថាសាលារៀនត្រូវបានប្រើជាមជ្ឈមណ្ឌលបញ្ជារបស់ខ្លួន ប៉ុន្តែអ៊ីស្រាអែលបានបដិសេធន៍ថាសាលារៀនត្រូវបានប្រើសម្រាប់គោលបំណងយោធា។ ការវាយប្រហារនេះបានបង្ករការពិភាក្សាអំពីការពារពលរដ្ឋស៊ីវិលនិងការប្រើប្រាស់សម្ភារៈស៊ីវិលដោយក្រុមយោធា។

ការវិវឌ្ឍន៍នៃព្យុះទីហ្វុង Yagi និងផលប៉ះពាល់ដល់កុមារនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍

កាលពីថ្ងៃទី ១៨ កញ្ញា ឆ្នាំ ២០២៤ អង្គការសហប្រជាជាតិបានបញ្ជាក់ថា ព្យុះទីហ្វុង Yagi ដែលបានវាយប្រហារតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍បានបង្កឲ្យមានគ្រោះទឹកជំនន់ និងបំណាក់ដីយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ ដែលបានប៉ះពាល់ដល់កុមារជិត ៦ លាននាក់។ ការខូចខាតនេះបានបង្កឡើងដោយព្យុះទីហ្វុង Yagi ដែលជាព្យុះដ៏ខ្លាំងបំផុតក្នុងរយៈពេល ៣០ ឆ្នាំមកនេះ ហើយបានបង្កឲ្យមានការខូចខាតយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់អាយុជីវិតនិងទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ប្រជាជន។

ការវិវឌ្ឍន៍នៃព្យុះទីហ្វុង Yagi បានចាប់ផ្តើមនៅថ្ងៃទី ៦-៧ ខែកញ្ញា និងបានបោកបក់ចូលប្រទេសវៀតណាម ដែលជាប្រទេសដែលរងផលប៉ះពាល់ខ្លាំងបំផុត។ រដ្ឋាភិបាលនិងប្រជាជនវៀតណាមបានបង្ហាញពីភាពធន់និងស្មារតីសាមគ្គីភាពក្នុងការឆ្លើយតបនឹងព្យុះដ៏ខ្លាំងនេះ ហើយបានទទួលការគាំទ្រពីសហគមន៍អន្តរជាតិ។ ការខូចខាតដែលបានកត់ត្រាបានរួមមានផ្ទះចំនួន ២៥០.០០០ ខ្នង សាលារៀនចំនួន ១.៣០០ និងបាក់ទំនប់ចំនួន៣០៥ រួមជាមួយនឹងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធជាច្រើនទៀត។ ក្រៅពីនេះ កសិដ្ឋានវារីវប្បកម្មចំនួន ២.២៥០ ត្រូវបានខូចខាត និងសត្វពាហនៈ និងបសុបក្សីចំនួន ២លាន៣សែនក្បាលបានងាប់។

ការខូចខាតនេះមិនត្រឹមតែប៉ះពាល់ដល់សុខភាពនិងសុវត្ថិភាពរបស់ប្រជាជនតែប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែក៏បានប៉ះពាល់ដល់សេដ្ឋកិច្ចវៀតណាមផងដែរ។ រដ្ឋាភិបាលវៀតណាមបានប្រកាសថា ព្យុះទីហ្វុង Yagi បានបណ្តាលឱ្យខូចខាតដល់ទៅ ១,៦៣ ពាន់លានដុល្លារ ហើយអាចនឹងធ្វើឱ្យ GDP របស់វៀតណាមឆ្នាំ២០២៤ ធ្លាក់ចុះ ០,១៥ ភាគរយពីការព្យាករណ៍ពីមុន។

ព្យុះទីហ្វុង Yagi បានធ្វើដំណើរទៅដល់តំបន់ភាគខាងជើងប្រទេសថៃនៅក្នុងរសៀលថ្ងៃពុធ ទី១១ ខែកញ្ញានេះ នេះបើយោងតាមការចុះផ្សាយរបស់បណ្តាញសារព័ត៌មាន Channel News Asia។ ក្រោយទៅដល់ប្រទេសថៃភ្លាមព្យុះទីហ្វុង Yagi ក៏ចាប់ផ្តើមបង្កើតឱ្យមានភ្លៀងធ្លាក់ ខ្យល់បោកបក់ ជំនន់ទឹកភ្លៀង និងបាក់ដីជាច្រើនកន្លែង ពោលគឺមិនខុសពីឥទ្ធិដែលអាក្រក់ ដែលទើបកើតមាននៅក្នុងប្រទេសហ្វីលីពីន ចិន និងវៀតណាមឡើយ។

ការវាយប្រហារដោយព្យុះទីហ្វុង Yagi បានបង្កើតភាពអាសន្ននៅតំបន់ភាគខាងជើងប្រទេសថៃ ដោយបណ្តាលឱ្យមានភ្លៀងធ្លាក់ខ្លាំង ខ្យល់បោកបក់ ជំនន់ទឹកភ្លោះ និងបាក់ដីដែលបានបង្កើតភាពលំបាកដល់ប្រជាជននិងបំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិ។ ព្យុះទីហ្វុង Yagi ដែលជាព្យុះទីហ្វុងខ្លាំងបំផុតនៅអាស៊ីនៅឆ្នាំនេះ បានវាយប្រហារនៅថ្ងៃសៅរ៍នៅភាគខាងជើងវៀតណាម ហើយបានស្លាប់យ៉ាងហោចណាស់ ១៧៤ នាក់ និងបាត់ខ្លួន ១៥០ នាក់នៅប្រទេសនោះ ដែលបានមកដល់បន្ទាប់ពីសម្លាប់ ២០ នាក់ក្នុងការឆ្លងកាត់របស់វាតាមរយៈប្រទេសចិននិងហ្វីលីពីន។

នៅក្នុងប្រទេសថៃ ភ្លៀងធ្លាក់ដោយព្យុះទីហ្វុង Yagi បានបង្ករជាទឹកជំនន់ និងបាក់ដី ដែលបានបណ្តាលឱ្យស្លាប់មនុស្សបួននាក់នៅតំបន់ភាគខាងជើងនៃប្រទេសនេះ ហើយមានផ្ទះរាប់ពាន់ខ្នងត្រូវបានលិចទឹក។ ការបាក់ដីនៅក្នុងខេត្តជៀងម៉ៃបានបណ្តាលឱ្យស្លាប់មនុស្សពីរនាក់ និងបាត់ខ្លួនមនុស្សបួននាក់ ហើយមានមនុស្សម្នាក់រងរបួស ខណៈពេលដែលមនុស្សពីរនាក់ទៀតបានស្លាប់នៅខេត្តជៀងរ៉ៃជាប់ខាង។

ការព្យាករណ៍អាកាសធាតុបានព្រមានថាភ្លៀងធ្លាក់ខ្លាំងនឹងបន្តរហូតដល់ថ្ងៃអង្គារសប្តាហ៍ក្រោយ ហើយបានព្រមានពីហានិភ័យនៃជំនន់ទឹកភ្លៀង និងផលប៉ះពាល់ដល់ប្រជាជនរាប់ម៉ឺនគ្រួសារ។

 

ជម្លោះរវាងអ៊ីស្រាអែលនិងប៉ាឡេស្ទីនកំពុងបន្តបណ្តាលឲ្យមានការបាត់បង់ជីវិតជាច្រើនរហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះ។ ក្នុងការវាយប្រហារកាលពីថ្ងៃអង្គារ អ៊ីស្រាអែលបានវាយលុកជំរុំតង់ជនភៀសខ្លួនក្នុងតំបន់ Muwasi នៃហ្គាហ្សា ដោយបានសម្លាប់យ៉ាងហោចណាស់ ៤០នាក់ និង ៦០ នាក់ផ្សេងទៀតរងរបួស។ អង្គការការពារជនស៊ីវិលបានរាយការណ៍ថា ជនជាតិប៉ាឡេស្ទីនមួយគ្រួសារត្រូវបានសម្លាប់ទាំងអស់។

ទោះបីជាអ៊ីស្រាអែលអះអាងថា ខ្លួនបានប្រើប្រាស់គ្រាប់បែក និងការឃ្លាំមើលយ៉ាងជាក់លាក់ ដើម្បីជៀសវាងការស្លាប់ និងរបួសរបស់ជនស៊ីវិល ក៏ដោយ ការវាយប្រហារនេះបានបង្កឲ្យមានការបាត់បង់ជីវិតជាច្រើនកាលពីថ្ងៃមុន។ ជម្លោះនេះមិនមែនជាលើកទីមួយនោះទេ ដែលអ៊ីស្រាអែលបានវាយលុកតំបន់មនុស្សធម៌ ដោយក្នុងអំឡុងពេលសង្រ្គាមកំពុងបន្ត អ៊ីស្រាអែលបានវាយលុកតំបន់នេះជាច្រើនដង។

ការវាយប្រហារនេះបានបង្កឲ្យមានការបាត់បង់ជីវិតទាំងមនុស្សរួមទាំងជនស៊ីវិលជាច្រើនរូប ហើយបង្កឲ្យមានផលវិបាកដ៏ធ្ងន់ធ្ងរទៅលើប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីន។

នេះមិនមែនជាលើកទី១ នោះទេដែលអ៊ីស្រាអែលបើកការវាយប្រហារលើតំបន់មនុស្សធម៌ដោយអ៊ីស្រាអែលបានវាយលុកតំបន់នេះជាច្រើនដងក្នុងអំឡុងពេលសង្រ្គាមកំពុងបន្ត ។ ប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីនជាង ៤០,០០០ នាក់ត្រូវបានរាយការណ៍ថាបានស្លាប់ចាប់តាំងពីជម្លោះបានចាប់ផ្តើម ខណៈពេលនេះកំពុងឈានចូលខែទី ១២។

គ្រោះផ្ទួនៗ ក្រោយពីព្យុះយ៉ាជី ដែលសម្លាប់មនុស្សយ៉ាងតិច24នាក់ និងអ្នករបួសជាង300នាក់ ពេលនេះវៀតណាមត្រូវរងគ្រោះជាថ្មីដោយសារទឹកជំនន់ជាថ្មី។

ការជន់លិចនៅតំបន់ទន្លេ Nhue បានបង្កឱ្យមានភាពលំបាកយ៉ាងខ្លាំងដល់ប្រជាជននៅក្នុងតំបន់។ ទឹកហូរហៀរនៅលើស្ពានសត្វក្តាន់និងផ្លូវស្ពាន Dew បានធ្វើឱ្យផ្លូវទាំងនោះមិនអាចប្រើប្រាស់បាននិងបង្កឱ្យមានការរំខានដល់ចរាចរណ៍។ ការជន់លិចដ៏ធំនេះបានបណ្តាលឱ្យមានការជម្លៀសបន្ទាន់នៅផ្លូវ 232 Tan Trieu ដែលជាការពារការខូចខាតទ្រព្យសម្បត្តិ។ ការឆ្លើយតបរហ័សនិងមានប្រសិទ្ធភាពពីសេវាកម្មសង្គ្រោះបឋមគឺសំខាន់ណាស់ក្នុងការការពារជីវិតនិងការពារទ្រព្យសម្បត្តិ។ សូមប្រជាជននៅតំបន់ដែលទទួលរងផលប៉ះពាល់ត្រូវប្រុងប្រយ័ត្ននិងតាមដានព័ត៌មាននិងសេចក្តីណែនាំពីអាជ្ញាធរដោយប្រុងប្រយ័ត្ន។

 

ក្នុងឆ្នាំ២០២៤នេះ វិស័យធនាគាររបស់ប្រទេសថៃ ដែលជាសេដ្ឋកិច្ចធំបំផុតទី២ក្នុងតំបន់អាស៊ាន បន្ទាប់ពីឥណ្ឌូនេស៊ី បានប្រឈមមុខនឹងសម្ពាធដ៏ធំធេងដោយសារតែកត្តាជាច្រើនដែលបានលើកឡើងដោយក្រុមអ្នកវិភាគ។ ការធ្លាក់ចុះនៃគុណភាពទ្រព្យសកម្ម ការបញ្ចុះអត្រាការប្រាក់ដោយរដ្ឋាភិបាលថ្មី និងការកើនឡើងនៃហានិភ័យពីកម្ចីប្រើប្រាស់ផ្ទាល់ខ្លួន និងឥណទានមិនដំណើរការគឺជាកត្តាដែលបានបង្កើតសម្ពាធដល់វិស័យធនាគារនៅប្រទេសថៃ។

ក្រុមហ៊ុនមូលបត្រថៃដែលមានឈ្មោះថា ក្រុងស្រ៊ី សិកឃ្យូរីធី (Krungsri Securities) បានព្យាករថា កម្ចីខូចនៅក្នុងវិស័យធនាគាររបស់ប្រទេសថៃ នឹងកើនឡើងឈានដល់៣,១១%ក្នុងត្រីមាសទី១ ដើមឆ្នាំ២០២៤។ ការកើនឡើងនៃកម្ចីខូចនេះកើតមានឡើង ក្រោយពីវិធានការបន្ធូរបន្ថយបំណុលដាក់ចេញដោយធនាគារកណ្តាលថៃ បានផុតសុពលភាព។ វាគឺជាកត្តាដ៏សំខាន់មួយដែលបង្កើនសម្ពាធលើគុណភាពកម្ចីក្នុងវិស័យធនាគាររបស់ប្រទេសនេះ។

ប៉ុន្តែក្រុមហ៊ុនខាងលើនេះបានគូសបញ្ជាក់ថា កំណើននៃកម្ចីខូចនេះកើតមានឡើង ក្រោយពីវិធានការបន្ធូរបន្ថយបំណុលដាក់ចេញដោយធនាគារកណ្តាលថៃ បានផុតសុពលភាព ហើយវាគឺជាកត្តាដ៏សំខាន់មួយដែលបង្កើនសម្ពាធលើគុណភាពកម្ចីក្នុងវិស័យធនាគាររបស់ប្រទេសនេះ។ ធនាគារនានាក្នុងប្រទេសថៃ គ្រោងប្រកាសលទ្ធផលត្រីមាសទី១ ដើមឆ្នាំ២០២៤ ចន្លោះពីថ្ងៃទី១៧ ខែមេសា ដល់ថ្ងៃទី២២ ខែមេសា។

ការវិភាគនេះបង្ហាញពីភាពងាយរងគ្រោះនៃវិស័យធនាគារនៅក្នុងបរិបទសេដ្ឋកិច្ចដែលមានភាពរីករាលដាលនិងស្មុគស្មាញ។

បើយើងក្រឡេកមើលប្រតិទិន កាលពីខែតុលា ឆ្នាំ១៥៨២ យើងនឹងឃើញថា ខែតុលាកាលពីឆ្នាំនោះបានបាត់អស់ ១០ ថ្ងៃ ពោលគឺមានតែថ្ងៃទី១ ទី២ ទី៣ ទី៤ រួចបន្តទៅថ្ងៃទី១៥តែម្ដង ដោយមិនឃើញមានថ្ងៃទី៥ដល់ថ្ងៃទី១៤ ឡើយ។ ដោយសារតែមូលហេយុនេះហើយទើបធ្វើអោយមនុស្សជាច្រើនលើផែនដីដាក់ជាចម្ងល់ថា តើពិភពលោកយើងមានរឿងអ្វី បានជាបាត់អស់10ថ្ងៃកាលពីជំនាន់នោះ? 

ការបាត់បង់ថ្ងៃទាំង ១០ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៥៨២ គឺជាលទ្ធផលនៃការប្តូរពីប្រព័ន្ធប្រតិទិនយូលីញស៊ីសទៅប្រព័ន្ធប្រតិទិនគ្រិស្តសកល (Gregorian calendar) ដែលបានប្រកាសដោយបុព្វកថា Gregory XIII នៅឆ្នាំនោះ។ ប្រព័ន្ធប្រតិទិនយូលីញស៊ីសមានកំហុសឆ្គងនៅក្នុងការគណនាពេលវេលាដែលបានធ្វើឱ្យឆ្នាំមានប្រវែងវែងជាងធម្មតាបន្តិចម្តងៗ។ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានេះ បុព្វកថា Gregory XIII បានបញ្ចូលប្រព័ន្ធប្រតិទិនថ្មីដែលបានលុបចោលថ្ងៃទាំង ១០ ដើម្បីសម្រួលពេលវេលានៅក្នុងឆ្នាំ។

ការប្តូរនេះបានធ្វើឱ្យថ្ងៃទី ៤ តុលាកាលពីថ្ងៃទី ១៥ តុលា នៅក្នុងប្រទេសដែលបានទទួលយកប្រព័ន្ធប្រតិទិនថ្មី។ ប្រទេសដែលមិនបានទទួលយកប្រព័ន្ធប្រតិទិនថ្មីភ្លាមៗបានបន្តប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធប្រតិទិនយូលីញស៊ីសរហូតដល់ពួកគេប្តូរទៅប្រព័ន្ធប្រតិទិនគ្រិស្តសកលនៅពេលក្រោយ។

ការប្តូរពីប្រព័ន្ធប្រតិទិនមួយទៅប្រព័ន្ធប្រតិទិនមួយផ្សេងទៀតគឺជាការពិតដ៏សំខាន់មួយក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រនៃការគណនាពេលវេលា ហើយវាបានបង្ហាញពីភាពស្មុគស្មាញនៃការរក្សាការតាមដាននូវការវិវត្តន៍នៃផែនដីនិងការវិវត្តន៍របស់វា។ ការប្តូរនេះបានបង្ហាញពីការចាំបាច់នៃការកែតម្រូវនិងការអភិវឌ្ឍន៍ប្រព័ន្ធដែលអាចបង្កើតនូវការគណនាពេលវេលាដែលត្រឹមត្រូវជាងមុន។

ទឹកជំនន់ដ៏ធ្ងន់ធ្ងរនៅបង់ក្លាដែសបានបង្កឡើងដោយភ្លៀងមូសុងខ្លាំងនិងទឹកហូរចុះពីភ្នំដែលបានលិចលង់តំបន់ធំៗនៃប្រទេស។ ការព្យាការណ៍នេះបានបង្កឲ្យមានការបាត់បង់ជីវិតយ៉ាងច្រើនដែលបានរាយការណ៍ថាមានមនុស្ស ៧១នាក់បានស្លាប់ហើយនិងជាង ៥.២លាននាក់រងផលប៉ះពាល់។ ការព្រួយបារម្ភអំពីការផ្ទុះឡើងនៃជំងឺរាតត្បាតក៏កើនឡើងដែរខណៈដែលសហគមន៍ត្រូវការស្បៀងអាហារបន្ទាន់ទឹកស្អាតថ្នាំពេទ្យនិងសំលៀកបំពាក់។

ការជួយសង្គ្រោះបន្ទាន់បានចាប់ផ្តើមហើយប៉ុន្តែការចូលដល់តំបន់ដែលរងគ្រោះត្រូវបានរារាំងដោយផ្លូវដែលលិចទឹកនិងស្ថានភាពទឹកជំនន់ដែលនៅតែមានសក្តានុពលខ្ពស់។ អង្គការជាតិនិងអន្តរជាតិកំពុងធ្វើការជាមួយរដ្ឋាភិបាលបង់ក្លាដែសដើម្បីផ្តល់ជំនួយដល់អ្នករងគ្រោះនិងបង្កើតទីជម្រកសុវត្ថិភាពសម្រាប់អ្នកដែលត្រូវបានជម្លៀស។

ការព្យាការណ៍នេះបានបង្ហាញពីភាពងាយរងគ្រោះរបស់បង់ក្លាដែសចំពោះគ្រោះធម្មជាតិដែលអាចកើតមានឡើងដោយសារបរិស្ថានដែលកំពុងផ្លាស់ប្តូរ។ ការការពារបរិស្ថាននិងការរៀបចំសម្រាប់គ្រោះធម្មជាតិគឺជារឿងដែលត្រូវការការគិតគូរយ៉ាងម៉េចដែលអាចធ្វើឱ្យប្រទេសនេះមានសមត្ថភាពទប់ទល់និងបន្ទុកដ៏ធំនៃការផ្លាស់ប្តូរបរិស្ថាននិងការរីករាលដាលនៃប្រជាជន។

ការសង្គ្រោះនិងការជួយសង្គ្រោះគឺជាការចាំបាច់បំផុតនៅពេលនេះហើយការគាំទ្រពីសហគមន៍អន្តរជាតិគឺសំខាន់ណាស់។ ការចូលរួមពីគ្រប់ផ្នែកនៃសង្គមគឺជាកត្តាសំខាន់ក្នុងការស្វែងរកដំណោះស្រាយដ៏មានប្រសិទ្ធភាពនិងយូរអង្វែងដើម្បីជួយបង់ក្លាដែសឱ្យរួចផុតពីគ្រោះមហន្តរាយនេះ។

ប្រធានាធិបតី Volodymyr Zelensky បាននិយាយថា យ៉ាងហោចណាស់មនុស្ស 41 នាក់បានស្លាប់ និង 180 នាក់បានរងរបួសនៅក្នុងការវាយប្រហារដោយមីស៊ីលរបស់រុស្ស៊ីទៅលើទីក្រុង Poltava របស់អ៊ុយក្រែន។

នៅថ្ងៃទី 3 ខែកញ្ញា ឆ្នាំ 2024 ប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែន Volodymyr Zelensky បានធ្វើការប្រកាសថា ការវាយប្រហារដោយមីស៊ីលរបស់រុស្ស៊ីទៅលើទីក្រុង Poltava បានបណ្តាលឱ្យមនុស្សយ៉ាងហោចណាស់ 41 នាក់បានស្លាប់ និងជាង 180 នាក់បានរងរបួស។ ការវាយប្រហារនេះបានកើតឡើងនៅពេលដែលមីស៊ីលពីរគ្រាប់បានទៅបុកលើស្ថាប័នអប់រំមួយ និងមន្ទីរពេទ្យនៅជិតនោះ។ លោក Zelensky បានប្រកាសថា មានមនុស្សជាច្រើននៅជាប់ក្រោមគ្រប់គ្រង ប៉ុន្តែមានការជួយសង្គ្រោះជាច្រើនដែលបានធ្វើឡើង។ លោកបានបញ្ជាក់ថា លោកបានបញ្ជាឱ្យធ្វើការស៊ើបអង្កេតយ៉ាងពេញលេញនិងឆាប់រហ័សទាក់ទងនឹងរាល់ស្ថានភាពដែលបានកើតឡើង ហើយបានបញ្ជាឱ្យសេវាកម្មដែលចាំបាច់ទាំងអស់ចូលរួមក្នុងប្រតិបត្តិការជួយសង្គ្រោះ។

ការវាយប្រហារនេះបានបង្ហាញពីភាពខ្លាំងក្លានៃសង្គ្រាមដែលបានបន្តកើតឡើងនៅអ៊ុយក្រែន ហើយបានបង្កើតការព្រួយបារម្ភនៅក្នុងសហគមន៍អន្តរជាតិអំពីការវាយប្រហារដែលអាចកើតឡើងនៅថ្ងៃអនាគត។ ការវាយប្រហារនេះបានកើតឡើងក្រោយពីការវាយប្រហារដ៏ធំមួយផ្សេងទៀតដែលបានកើតឡើងនៅអ៊ុយក្រែន ដែលបានបណ្តាលឱ្យមានការស្លាប់និងរបួសជាច្រើនផងដែរ។

ក្នុងបទសម្ភាសន៍ជាមួយទូរទស្សន៍រដ្ឋកាលពីយប់ថ្ងៃទី១ខែកញ្ញា ប្រធានាធិបតីតៃវ៉ាន់ លោក Lai Ching-te បានលើកឡើងនូវសន្ធិសញ្ញា Aigun ឆ្នាំ១៨៥៨ ដែលចិនបានចុះហត្ថលេខាលើការកាត់ទឹកដីក្នុងទំហំដ៏ច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ឲ្យចក្រភពរុស្ស៊ី ដែលបច្ចុប្បន្នមានព្រំប្រទល់នៅតាមដងទន្លេ Amur។ លោក Lai បានសួរថាចុះម្ដេចមិនហ៊ានទៅវាយយកដីពីរុស្ស៊ីវិញផង បើការទាមទាររបស់ចិនលើកោះតៃវ៉ាន់គឺដើម្បីបូរណភាពទឹកដី។ លោកបានបន្តថា សន្ធិសញ្ញា Aigun ដែលបានចុះហត្ថលេខាក្នុងអំឡុងពេលរាជវង្ស Qing អ្នកអាចសុំឲ្យរុស្ស៊ី (ប្រគល់ទឹកដីមកវិញ) ប៉ុន្តែអ្នកធ្វើមិនបាន។ ដូច្នេះ វាច្បាស់ណាស់ថា ពួកគេមិនមែនចង់ឈ្លានពានតៃវ៉ាន់សម្រាប់ហេតុផលទឹកដីឡើយ។ លោក Lai បានសង្កត់ធ្ងន់ថា អ្វីដែលចិនពិតជាចង់ធ្វើក្នុងការទាមទារយកកោះតៃវ៉ាន់ គឺការផ្លាស់ប្តូរសណ្ដាប់ធ្នាប់ដែលត្រូវបានចែងដោយច្បាប់អន្តរជាតិ។ ការិយាល័យកិច្ចការតៃវ៉ាន់របស់ប្រទេសចិន មិនបានឆ្លើយតបភ្លាមៗចំពោះសំណើសុំការអត្ថាធិប្បាយ ពាក់ព័ន្ធនឹងការលើកឡើងរបស់លោក Lai នោះទេ។ រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំង បាននិយាយថា តៃវ៉ាន់ជាទឹកដីរបស់ចិនតាំងពីបុរាណកាលមក និងតែងចាត់ទុកតៃវ៉ាន់ជាអធិបតេយ្យភាពរបស់ខ្លួន ហើយក៏មិនបដិសេធក្នុងការប្រើប្រាស់កម្លាំងយោធាដើម្បីយកកោះនេះឲ្យស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ខ្លួនឡើយ។ រាជវង្ស Qing បានចុះហត្ថលេខាប្រគល់កោះតៃវ៉ាន់ទៅប្រទេសជប៉ុននៅក្នុងឆ្នាំ១៨៩៥ ក្រោមសន្ធិសញ្ញាមួយផ្សេងទៀត ហើយឆ្នាំ១៩៤៥ នៅចុងបញ្ចប់នៃសង្គ្រាមលោកលើកទី២ កោះនេះត្រូវបានប្រគល់ទៅឲ្យរដ្ឋាភិបាលសាធារណៈរដ្ឋចិន។